Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2014

Η ιστορία της Λευκίμμης






ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΕΥΚΙΜΜΗΣ
 Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη κάποτε τα πολύ παλιά χρόνια η θεά Δήμητρα παρακάλεσε τον ανιψιό της Ήφαιστο να της φτιάξει ένα δρεπάνι για να το χρησιμοποιήσει ο πατέρας της Κρόνος εναντίον του πατέρα του Ουρανού. Όμως η Γη δεν είχε προφθάσει να ελευθερώσει τα φυλακισμένα αδέλφια του Κρόνου. Έτσι η Δήμητρα, για να μην αντιληφθεί την ύπαρξη του τεράστιου δρεπανιού ο Ουρανός, έκρυψε το δρεπάνι στο έδαφος της Κέρκυρας. Όμως καθώς ο περίεργος Πόντος, αδελφός του Ουρανού, την είδε άρχισε λίγο – λίγο να κατατρώγει τα χώματα για να δει τι έκρυψε η Δήμητρα. Έτσι μετά την έλλειψη του χώματος παρέμεινε στο μέρος εκείνο το σχήμα του δρεπανιού. Σχεδόν έτσι θέλει τη γέννηση του νησιού και ο Λυκόφρων ο Χαλκιδεύς.  Η λαβή του δρεπανιού σχημάτισε το βόρειο τμήμα της και το άλλο κομμάτι σχηματίστηκε από το υπόλοιπο μέρος του. Η «Δρεπάνης Άκρά» σχημάτισε τη Λευκίμμη



 Το όνομα της περιοχής οφείλεται κατά μία εκδοχή στην ιδιαιτερότητα  του εδάφους της κοντά στη θάλασσα. Εκεί σχηματίζεται επιφανειακή λωρίδα από φύκια με λευκό χρώμα που ανακατεμένα με άμμο δημιουργούν ύπουλο και ασταθές έδαφος, «παράλιον επιπλέον». Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή το όνομα της η περιοχή πήρε από λευκό χρώμα που παίρνει η θάλασσα καθώς τα κύματα σκάνε στα αβαθή, «στα ξερά» του Ακρωτηρίου Λευκίμμης(Αλωνάκι). Κατά μία τρίτη εκδοχή το όνομα της περιοχής οφείλεται στη σύσταση του εδάφους της που αποτελείται από λευκάρδα- λίσβα στην αρχαία ελληνικήΛεύκιμος και την παραγωγική κατάληξη –νη, Λευκίμ-νη και Λευκίμμη.

  Το όνομα της περιοχής είναι από τα ελάχιστα στην Κέρκυρα που έρχονται από την αρχαιότητα. Η περιοχή αναφέρεται κατά πρώτον από το Θουκυδίδη στην εξιστόρηση των γεγονότων του Πελοποννησιακού πολέμου με το όνομα«Λευκίμνη» αλλά και σύμφωνα με την έκδοση της Οξφόρδης  «Λευκίμμη». Γράφει λοιπόν ο Θουκιδύδης σχετικά με τη νίκη των Κερκυραίων στην παρά ταΣύβοτα ναυμαχία επί των Κορινθίων  στο βιβλίο Α΄ παρ. 30 «… επί τη Λευκίμμη της Κερκυραίας τρόπαιον στήσαντες επί τη Λευκίμμη της Κερκυραίας ακρωτηρίω …»  και  στη συνέχεια  «… αντεστρατοπεδεύσατο δε και οι Κερκυραίοι επί τη Λευκίμμη ναυσί και πεζώ», ακόμη παρ. 47 «επί δε τη Λευκίμμη αυτοί τω ακρωτηρίω ο πεζός ην και Ζακυνθίων χίλιοι οπλίται …»  και παρ.51 «τοις δε Κερκυραίοις στρατοπεδευμένοις επί τη Λευκίμμη …»  για δε τους Πελοποννήσιους στο βιβλίο Γ΄ παρ. 79 « επί δε την Λευκίμνην το ακρωτήριο αποβάντες επόρθουν τους αγρούς». 

  Ο Στράβωνας στα Γεωγραφικά αναφέρει την περιοχή με το Δωρικό τύπο«Λεύκιμμαν». Αναφέρει για τα νησιά Σύβοτα «κατά  δε το εώον άκρον της Κερκυραίας την Λεύκιμμαν κείμεναι» (μετ.: ακριβώς απέναντι του ακρωτηρίου Λευκίμμη, το όποίο είναι το ανατολικό άκρο της Κέρκυρας). Μιλάει φυσικά για το Αλωνάκι.

Ο Πτολεμαίος αναφέρει την περιοχή  με το όνομα «τα Λεύκιμμα»

Οι Ανδηγαυοί ονομάζουν Leuchima, Λεύκιμος, την περιοχή από το ποτάμι της Μεσογγής  και κάτω και την ορίζουν σαν μία βαϊλαρχία*.

Στους χάρτες του 1564 και 1571 το όνομα  casali LEYCHIMME, με κεφαλαία και μικρά γράμματα αντίστοιχα, καταγράφεται η περιοχή γύρω από της πηγές του ποταμιού μεταξύ  των σημερινών οικισμών  Ποτάμι - Παλαιοχώρι.

Τα χρόνια της Βενετοκρατίας γενικά με του όνομα Alefkimo διευρύνεται η περιοχή καθώς αναφέρεται στην ευρύτερη περιοχή από τον Άϊ  Μαθιά και το κάστρο του Γαρδικιού και κάτω (χάρτης του1682).

Ο Μελέτιος  Αθηνών  ο Γεωγράφος περί τα τέλη του 17ου αιώνα αναφέρει την περιοχή με το όνομα «Λεύκιμμα Άκρα, κοινώς Λεύκη»

Στα τέλη του 18ου αιώνα αρχές 19ου οι νοτάριοι της εποχής ονομάζουν την περιοχή «πραχτορία* του Αλεύχιμου» ή «Αλεύχι»  Ο Ιωσήφ Παρτς ονομάζει αυτή την περιοχή Λευκίμνη και Λεύκι και την διακρίνει στην Άνω Λευκίμνη (Γαρδίκι, πεδιάδα Κορισίων, Πρινίλας, Χλωμός, Κορακάδες, Κουσπάδες, Μπούκαρη, Νεοχώρ,ι Βασιλάτικα, Έγριπος, Ρουμανάδες, Αργυράδες και Μαραθιάς)  και Κάτω Λευκίμνη (Αναπλάδες, Ριγκλάδες, Άϊ Θεόδωρος Ποτάμι, Μελικιά, Σπαρτερό, Δραγοτινά, Κρητικά, Βιτουλάδα, Νεοχώρι, Βαστάτικα).

  Ιστορικά  η περιοχή Λευκίμμης ακολουθεί την ιστορία του νησιού. Από τους Πελοποννησιακούς πολέμους και τα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν πέρασε το έτος 229 π.Χ. στους Ρωμαίους  και αργότερα στο Ανατολικό Ρωμαϊκό κράτος. Το έτος 733 τελεί υπό την κυριαρχία των Βυζαντινών έως το έτος1204 που περιέρχεται στην πρώτη και σύντομη κυριαρχία των Βενετών, 1205 -1214. Στη συνέχεια και για περίπου μισό αιώνα βρίσκεται υπό την κυριαρχία του Δεσποτάτου της Ηπείρου και κατόπιν, 1267 -1386, ζει τη μισαλλόδοξη και πιεστική κυριαρχίας των Ανδηγαυών.. Από το έτος 1386 έως   βρίσκεται «υπό τη σκέπη»  της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας  του Αγίου Μάρκου, και συνδέεται μαζί με τις άλλες κατακτήσεις της. Ιστορικά η  μακρόχρονη αυτή περίοδος που κράτησε έως 1797 οπότε περνάει στην κατοχή των Δημοκρατικών Γάλλων παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Για λίγο δοκιμάζεται από τη ρωσοτουρκική κατοχή και μετά το 1807 περιέρχεται στους Αυτοκρατορικούς Γάλλους. Η τελευταία περίοδος πριν την ένωση με την είναι αυτή της Αγγλικής προστασίας (1814 -1864). 

  Δύσκολοι χρόνοι όλοι οι παραπάνω· επιδημίες λοιμοί, λεηλασίες αποδεκάτιζαν κατά καιρούς τον πληθυσμό. Το 1537 ο Χεϊδίν Μπαρμαρόσσα Τούρκος ναύαρχος – πειρατής λεηλατεί την Κέρκυρα κυρίως την πεδινή και απροστάτευτη Λευκίμμη και χιλιάδες κάτοικοι σφάζονται ή οδηγούνται στα σκλαβοπάζαρα κι ύστερα κι άλλοι κι άλλοι. Η πανούκλα αυτή του 1673 αλλά περισσότερο αυτή του 1815 - 1816 που κατέστρεψε ολόκληρα χωριά ή ελονοσία όπως Μαραθιά, Ρουμανάδες,  και άλλες ασθένειες διαδραμάτισαν με τη σειρά τους σημαντικό ρόλο ακόμη και στην σημερινή σύνθεση του πληθυσμού. Οικογένειες ολόκληρες εξαφανίστηκαν και επώνυμα έπαψαν να υπάρχουν και νέοι κάτοικοι φυγάδες, κατατρεγμένοι από την τουρκοκρατούμενη και  Ελλάδα κυρίως από την Ήπειρο, την Πελοπόνησο και την Κρήτη  καλύπτουν το δημογραφικό κενό.

  Μετά την ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα το έτος 1866 με το Β.Δ.1866, Φ.Ε.Κ. 9/1866, σελ. 49, συνίσταται ο πρώτος Δήμος Λευκιμμαίων με έδρα τον Άγιο Θεόδωρο και περιλαμβάνει τους οικισμούς αρχικά Ποτάμι, Άγιο Θόδωρο, Ριγγλάδες, Αναπλάδες, Μελίκια, Σπαρτερό, Νιοχώρι, Δραγωτινά, Κρητικά και Παλαιοχώρι, Τρία μόλις χρόνια μετά, με το Β.Δ. 20-12-1969 Φ.Ε.Κ.55/23- 12-1869, σελ. 378,  προστίθενται στο πρόσφατο δήμο οι οικισμοί του Δήμου Κορισσίων .

Έτσι με το όνομα «Δήμος Λευκιμμαίων» ονομάζεται ουσιαστικά το γεωγραφικό διαμέρισμα από το ποτάμι της Μεσογγής  και κάτω και έχει έδρα το Περιβόλι. 

Το έτος 1914 ο Δήμος με το Βασιλικό Διάταγμα Δ.Ν.Ζ. 31/8/1912 Φ.Ε.Κ. 261/Α/1912, σελ. 1515-1516 διαιρείται σε πέντε κοινότητες  Αγίου Θεοδώρου(μετέπειτα ΛευκίμμηςΑργυράδωνΒασιλατίκωνΡιγγλάδωνκαι Χλωμού.   Τότε το όνομα Λευκίμμη αναφέρεται περιορίζοντας στα γεωγραφικά όρια της τέως ομώνυμης κοινότητας Λευκίμμης και στους οικισμούς Αϊ Θόδωρος, Ποτάμι, Μελίκι και Κάβο. Στο χώρο του σημερινού δήμου, παλαιότερα Πεντάχωρο, (Ριγγλάδες, Αναπλάδες, Αϊ Θόδωρος, Ποτάμι, Μελίκι) εξ αιτίας της επικράτησης τοπικιστικών στοιχείων, ένθεν - κακείθεν, και για το «ίδιον όφελος» έκαναν τη Λευκίμμη  Άνω  -  Κάτω.

Το έτος 1924  με τα  Β Δ. 31-8-1924 Φ.Ε.Κ. Α΄ 272/1924 δημιουργείται  η κοινότητα Νεωχωρίου με αποκοπή οικισμών από τις κοινότητες Ριγγλάδων, αργότερα Άνω Λευκίμμης, και Λευκίμμης.

Το έτος 1948 με το Β.Δ. 24-1-1948 Φ.Ε.Κ. Α΄ 45/1948 αναγνωρίστηκε σαν κοινότητα η κοινότητα Βιταλάδων αποσπώμενη από την κοινότητα Περιβολίου.

«Οι κοινότητες Λευκίμμης και Άνω Λευκίμμης της Επαρχίας  και του νομού Κέρκυρας ενώνονται  και αποτελούν δήμο με το όνομα δήμος «Λευκιμμμαίων» με έδρα τη θέση Ανάληψη του συνοικισμού Άνω Λευκίμμης της τέως Κοινότητας Άνω Λευκίμμης». 

 Έτσι με αυτό το Π.Δ. ο νομοθέτης επιθυμεί ο χώρος της Ανάληψης, ο χώρος επίλυσης των τοπικιστικών  διαφορών, ποιών διαφορών; με πετροπόλεμους, να γίνει στο μέλλον σημείο σύμβολο ενότητας για την περιοχή του παλαιού Δήμου Λευκιμμαίων.

Ο νεοσύστατος Δήμος σύμφωνα με ΦΕΚ 882, σελ.9511, αποτελείται από τους οικισμούς Λευκίμμη (κ.3471), Κάβο (κ.676) και Μώλο (κ.110)
  
Με το Νόμο 2539/1997 Φ.Ε.Κ. Α΄ 244/4-12-1997, άρθρο 24.6, 24.7 και 24.8 δημιουργείται ο δήμος  Λευκιμμαίων με έδρα τον οικισμό Λευκίμμης του τέως Δήμου Λευκιμμαίων αποτελείται, σύμφωνα με την Εφημερίδα της κυβέρνησης σελ. 8795, από το Δήμο Λευκιμμαίων (έδρα: οικ. Λευκίμμη κ. 4257, Ριγγλάδες, Αναπλάδες, Αγία Αικατερίνη, Αϊ Θόδωρος, Ποτάμι, Μελίκι) και τις τέωςκοινότητες Νεοχωρίου και Βιταλάδων και τους οικισμούς Κάβου και Αλυκών -Μώλου.

ο Διευθυντής του Ενιαίου Λυκείου
      Χρυσικόπουλος Μιχάλης


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου